«Pomona» στο Θέατρο Πόρτα: Μια διαρκής εναλλαγή ζωής και παιχνιδιού σε μια καινοτόμα παράσταση

Ένας κύβος του Ρούμπικ, αυτό το γοητευτικά μυστήριο έργο, θεατές και ηθοποιοί σε ένα εντυπωσιακό παιχνίδι καλλιτεχνικής ευφυίας που παρόμοιό του δεν έχεις ξαναζήσει

Κείμενο: Πέπη Νικολοπούλου
email: pnikolopoulou@elculture.gr
Φωτογραφίες: © Patroklos Skafidas

Την κοίταξα δίπλα μου με ύφος απορίας:

– Είδες ότι είδα; Ένιωσες αυτό που ένιωσα; την ρώτησα. Κι εκείνη χωρίς να βγάλει άχνα, έγνεψε το κεφάλι της. Ήμουν σαστισμένη. Από δέος για αυτό που είχα μόλις δει πάνω στη σκηνή, γεμάτη απορία που ένας άνθρωπος γνωστός και ορατός, ο Θωμάς Μοσχόπουλος και ένας άλλος άγνωστος τόσο σε εμάς όσο και στον Έλληνα σκηνοθέτη, και άφαντος, ο Ισλανδός συν-σκηνοθέτης Sigurdur F3 κατάφεραν να δημιουργήσουν μία νέα θεατρική φόρμα άνευ προηγουμένου.

Πάνω στη σκηνή όλα ανακατεμένα, μα και τακτοποιημένα συνάμα. Τουαλέτες, ζάρια, άνθρωποι, μάσκες, σάλια, σωματικά υγρά, ξεσκισμένα συναισθήματα, μοναξιά, αγωνία, δρόμοι, απόδραση, φευγιό, παιχνίδια, πραγματικότητα, ρεαλισμός, όνειρο. Μια πόλη που δεν βλέπεις αλλά φαντάζεσαι, και εκεί στο κέντρο της μια τρύπα που ρουφάει ψυχές, ανθρώπους, ζωές.

Η Pomona, ένας γρίφος για να λύσεις ή μια πόλη υπαρκτή πάνω στο χάρτη;

O Ζέπο, ένας τύπος σκοτεινός, μια φιγούρα γνώριμη που συγκεντρώνει όλα όσα στερεοτυπικά ανήκουν σε έναν πρίγκιπα του υποκόσμου, ο ιδιοκτήτης της Pomona, ο Τσάρλι και ο Μόου, φύλακες στην πύλη που οδηγεί στην Pomona, η Όλι ένα ευαίσθητο, σχεδόν τσακισμένο πλάσμα, αναζητάει τη χαμένη δίδυμη αδελφή της και όλα τα σημάδια την έχουν οδηγήσει εκεί στη σκοτεινή Pomona, η Φέι μια «περπατημένη» γυναίκα που φαίνεται να ξέρει όλους και όλα δουλεύοντας σε έναν οίκο ανοχής στην Pomona, και η αδίστακτη Gale που φοβούμενη όλα όσα γνωρίζει η Φέι, αναθέτει την εξάλειψή της.

Το σκηνικό έχει στηθεί, οι ρόλοι έχουν μοιραστεί και το παιχνίδι ξεκινάει. «Ρίξε μια ζαριά καλή» και το avatar σου ή όχι, θα προχωρήσει στην επόμενη κίνηση. Μόνο προσοχή: οι παγίδες πολλές, το ίδιο και οι συνωμοσίες, οι κακοτράχηλοι δρόμοι, οι ξιπασμένοι άνθρωποι, τα σοκάκια που ζέχνουν δυσωδία, μια αθέατη ζωή, ένας βόθρος στημένος από τους ίδιους ή από άλλους. Οδηγίες προς ναυτιλομένους δίνονται από έναν αθέατο σκηνοθέτη. Αλλά τι γίνεται με την προσωπική βούληση; Υπάρχει; Πού ξεκινάει και πού τελειώνει; Κατασκευάζουμε εμείς τους ρόλους μας, επηρεάζουμε εμείς τη ζωή μας, δημιουργούμε αυτοβούλως συνάψεις ή είμαστε πιόνια μιας παρτίδας σκακιού πάντα εν αγνοία μας, και μπαίνουμε σε καταστάσεις δίχως να φέρουμε καμία ευθύνη; Πρόκειται για ένα παιχνίδι ρόλων ζωντανής δράσης ή για την πραγματική ζωή; Μας θυμίζουν κάτι όλα αυτά που βλέπουμε; Τα έχουμε δει, ακούσει, διαβάσει ή ζήσει;

Aφήνομαι να με παρασύρει η πλοκή. Μέσα ή έξω από το παιχνίδι, στις γωνίες και τους διαδρόμους της Pomona ή και έξω από αυτήν, μέσα σε ένα αυτοκίνητο, σε ένα νοσοκομείο, παίζοντας στα χέρια με έναν κύβο του Ρούμπικ.

Ο κύβος του Ρούμπικ σχεδιάστηκε από τον Έρνο Ρούμπικ, γιατί του άρεσαν οι σπαζοκεφαλιές. Και αγαπούσε ότι ο κύβος έφτασε σε μια κοινότητα ανθρώπων παγκοσμίως που ένιωσαν με τον ίδιο τρόπο. «Είχε κάποιο είδος μαγνητικής δύναμης για εμάς», λέει. «Είχα την αίσθηση ότι δεν είμαι μόνος στον κόσμο… τους αρέσει το ίδιο πράγμα που μου αρέσει».

Για κάποιους ένα διατοπικό θρίλερ, για άλλους ένα ψυχολογικό αγωνιώδες δράμα, ένα διεστραμμένο παιχνίδι του μυαλού που σε ρίχνει σε μια λούπα, σε μια ατέρμονη κυκλική δράση που δεν ξέρεις πώς να δραπετεύσεις, ένα παραμύθι σκληρό για εκείνους που αντέχουν να δουν τη ζωή κατάματα, που αντέχουν να δουν τους συσχετισμούς, το έργο αυτό γράφτηκε το 2014 από τον Άλιστερ ΜακΝτάουαλ σε ηλικία μόλις 27 ετών, κατά παραγγελία του Orange Tree Theatre στο Ρίτσμοντ. Η επιτυχία του ήταν τόσο μεγάλη και άμεση, που την επόμενη χρονιά μεταφέρθηκε στο National Theatre στο Λονδίνο και στο Royal Exchange Theatre στο Μάντσεστερ.

Με πρόσχημα το παιχνίδι, ένα αθώο αρχικά παιχνίδι ρόλων, ο ΜακΝτάουαλ με εκπληκτική ευφυΐα στήνει ένα έργο μέσα στο ίδιο το θεατρικό έργο συστήνοντάς μας χαρακτήρες που υπήρξαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν μέσα στην ανθρώπινη φύση και ιστορία. Μια διαρκής εναλλαγή ζωής και παιχνιδιού, μια ακόμη ζαριά για όλους εμάς που έστω και μια μόνη στιγμή έχουμε συμμετάσχει σε αυτό το παιχνίδι της ζωής, άλλωστε τι είναι η ζωή παρά ένα παιχνίδι ρόλων ανάμεσα σε κακούς και καλούς, ανάμεσα σε κακούς που αισίως θα φωτιστούν για λίγο και θα γίνουν καλοί, και στους καλούς που θα κολλήσουν τον ιό του ζόφου, και της βαρβαρότητας.

Και ο Θωμάς Μοσχόπουλος με την εξαίρετη ομάδα ηθοποιών αλλά και το σκηνικό που μοναδικά ο Βασίλης Παπατσαρούχας έχει στήσει μας συστήνουν μια πρωτοποριακή θεατρική πρόταση, φρέσκια, προκλητική που προβληματίζει ακόμα και τον πιο δύσκολο θεατή και σε κάνει να φύγεις με την πεποίθηση πως αυτό που είδες δεν το έχεις ξαναδεί, και ακόμα και αν δεν το έχεις πολύ καταλάβει με την πρώτη, σε ενθουσιάζει που ήσουν παρών στο «ανέβασμά» του.

Πηγή: elculture.gr