Κριτική της παράστασης «Πόσο κοστίζει να ζεις» – elculture.gr

«ΠΟΣΟ ΚΟΣΤΙΖΕΙ ΝΑ ΖΕΙΣ» ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΡΤΑ: Η ΖΩΗ ΜΙΑ ΔΙΑΡΚΗΣ ΠΑΛΗ ΧΩΡΙΣ ΝΙΚΗΤΕΣ ΚΑΙ ΗΤΤΗΜΕΝΟΥΣ

Το κείμενο καυστικό, με φρέσκια ματιά δίχως μελοδραματισμούς, οδύνες και άστοχες υπερβολές ολοκληρώνει μια άκρως καλοστημένη παράσταση, ανοιχτή σε προσωπικές ερμηνείες και τριβές

Γράφει: Πέπη Νικολοπούλου

Όλα εδώ θα τα βρεις. Συγκεντρωμένα και τακτοποιημένα. Όλα εδώ πάνω στη σκηνή. Όλα εδώ θα εκτυλιχθούν, κυκλικά με ρυθμό και συνεχείς εναλλαγές. Μπρος και πίσω, παρελθόν, παρόν και ένα μέλλον που μπορείς να φανταστείς. Όλα εδώ. Μια σύντομη εικόνα της ζωής που περιστρέφεται και προχωράει. Η ζωή, η αγάπη, ο πόνος, η απώλεια, η θλίψη, η αναπηρία συναισθημάτων και κορμιών. Όλα πάνω σε μια σκηνή που ζυγίζει και γέρνει μια από τη μία πλευρά και μία από την άλλη. Εδώ δεν υπάρχουν νικητές και χαμένοι. Η ζωή ρίχνει για όλους μια ζαριά και είναι άγνωστο τι θα φέρει. Εσύ εισπνέεις και βουτάς μες στα θολά νερά της.

Η σκηνή μοιρασμένη σε δύο διαμερίσματα και σε τέσσερις διαφορετικές ζωές. Τέσσερις άνθρωποι πασχίζουν να ζήσουν, να ευτυχήσουν. Επιζητούν συντροφικότητα μέσα από τα δικά τους προσωπικά βαρίδια που σέρνουν αγόγγυστα. Τέσσερις άνθρωποι που σε κάποια στιγμή οι ζωές τους συναντήθηκαν, για λίγο ή πολύ.

Ένας νεαρός άνδρας καθισμένος στο μπαρ σε έναν παραληρητικό σχεδόν μονόλογο. Η ζωή του ως οδηγός φορτηγού, η θλιμμένη καθημερινότητά του στα ξενοδοχεία της μιας βραδιάς, ο αλκοολισμός του και η αποτοξίνωση, ο εικοσαετής γάμος του, η πρόσφατη απώλεια της γυναίκας του. Ένα μήνυμα στο κινητό του και εκείνος έχει τρέξει σε ένα ραντεβού με έναν άγνωστο. Μια «στημένη» στιγμή ανθρώπινης επαφής.

Το βλέμμα του θεατή οδηγείται αλλού. Η οθόνη σε ενημερώνει. Πού είσαι, πότε είσαι. Πώς είσαι; Aδιάφορο.

Τα φώτα σβήνουν και η ζωή συνεχίζεται σε μια άλλη γωνία της ίδιας ή και άλλης πόλης. Ένα διαμέρισμα και ένας νέος άνδρας σε αναπηρικό καροτσάκι. Μοιάζει αλαζονικός, υπερόπτης, κάνει ερωτήσεις στην υποψήφια νεαρή κοπέλα που έχει έρθει απαντώντας σε μια αγγελία που εκείνος έχει βάλει για φροντιστή. Εκείνη σπουδάζει και παλεύει να ζήσει κάνοντας δουλειές του ποδαριού. Είναι μόνη, θλιβερά μόνη. Ελπίζει σε μια βαθύτερη ανθρώπινη επαφή, ίσως μια σχέση με διάρκεια. Εκείνος θα βγει ραντεβού. Με μια άλλη κοπέλα που θα γνωρίσει. Εκείνη πάλι μόνη θα συνεχίσει να ζει. Έτσι, όπως τώρα.

Το βλέμμα του θεατή οδηγείται αλλού. Η οθόνη σε ενημερώνει. Πού είσαι, πότε είσαι. Πώς είσαι; Aδιάφορο.

Γυρνάς πάλι στον νεαρό άνδρα, μερικούς μήνες πριν για να δεις τη ζωή του, να γνωρίσεις τη ζωντανή ακόμα γυναίκα του με την οποία βρίσκονται σε διάσταση. Εκείνη ανάπηρη μετά από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα. Εκείνος σε μια νέα σχέση. Θέλει να τη φροντίσει, να είναι δίπλα της και να την στηρίξει με όποιους τρόπους μπορεί. Εκείνη με σθένος αρνείται αρχικά αλλά στην πορεία αφήνεται. Ελπίζει ότι σύντομα θα γίνει καλά. Είναι δυνατή. Οι συζητήσεις τους απολαυστικές, γεμάτες από μια ζεστή, γνώριμη οικειότητα που έχει κατακτηθεί μέσα από τον μακροχρόνια έγγαμο βίο και τη βαθιά αγάπη που διαφαίνεται πως υπάρχει.

Η οθόνη σε ενημερώνει. Πού είσαι, πότε είσαι. Πώς είσαι; Aδιάφορο.

Και αυτή η εναλλαγή στις σκηνές, στα σπίτια, στις ζωές θα συνεχιστεί. Τα πάντα μας θυμίζουν τη ροή του χρόνου. Κυκλικά. Στο σκηνικό πρωταγωνιστές η μπανιέρα και το ντους. Πολλοί οι διάλογοι και οι στιγμές κάτω από το νερό, στιγμιότυπα μιας γνωστής σε όλους καθημερινότητας που ωστόσο εικονοποιούν την ανάγκη αλλαγής, αναγέννησης. Γιατί πολύ απλά στον άνθρωπο δεν αρκεί η επιβίωση, η ικανοποίηση της πείνας και της δίψας. Η καρδιά και η ψυχή έχουν τους δικούς τους κανόνες, διψάνε και πεινούν το ίδιο έντονα. Και όταν δεν τις φροντίσεις σε εκδικούνται με τον χειρότερο τρόπο. Και όταν τις ταΐσεις τη λάθος τροφή επίσης.

Δύο ζευγάρια. Ένας γερός και δυνατός, ο άλλος αδύναμος, σχεδόν μισός. Και οι τέσσερίς τους ζωντανοί, δηλώνουν παρόντες. Και ταυτόχρονα είναι μισοί. Στερούνται κάτι πολύτιμο, κάτι για εκείνους χαμένο. Και εσύ ως θεατής κάνεις αυθόρμητα τις συγκρίσεις σου. Σε ποιανού τη θέση θα ήθελες να είσαι; Σε ποιανού τη θέση είσαι; Ποιο το αντίτιμο μιας ευτυχισμένης ζωής; Και να μπορείς να το αντέξεις, ποιες οι εγγυήσεις για τη διάρκειά της; Είναι το αντίθετο της δυστυχίας η ευτυχία ή υπάρχουν τελικά άπειρες διαβαθμίσεις συναισθημάτων, καταστάσεων και στιγμών;

Μια διαρκής πάλη η ζωή, χωρίς νικητές και ηττημένους. Όλοι στον ίδιο δρόμο με τις ανηφόρες και τις κατηφόρες, ακόμα και τις στιγμές που το ξεχνάμε.

Το κείμενο καυστικό, με φρέσκια ματιά δίχως μελοδραματισμούς, οδύνες και άστοχες υπερβολές ολοκληρώνει μια άκρως καλοστημένη παράσταση, ανοιχτή σε προσωπικές ερμηνείες και τριβές. Μετά από δύο χρόνια εγκλεισμού όλοι είδαμε και νιώσαμε τις άπειρες δυνατότητες της ανθρώπινης ζωής. Και νιώσαμε στο μεδούλι μας την αναγκαιότητα των βασικών συστατικών μιας ευτυχισμένης ή μιας δυστυχισμένης και πολλών άλλων ειδών ζωής. Συστατικών που πιθανόν αγνοούσαμε ή ξαναβρήκαμε ρίχνοντας μια ειλικρινή ματιά γύρω μας.

«Απέναντι ο ένας από τον άλλον…»

Δεν ξέρεις τι είναι αγάπη
Μέχρι να μάθεις την έννοια των μπλουζ
Μέχρι να αγαπήσεις μια αγάπη που έπρεπε να χάσεις,

Δεν ξέρεις τι είναι αγάπη.
Δεν ξέρεις πόσο πονάνε τα χείλη
Μέχρι να φιληθείς και να πληρώσεις το κόστος,
Μέχρι να ανατρέψεις την καρδιά σου και να χάσεις,

Δεν ξέρεις τι είναι αγάπη.
Μέχρι να αντικρίζεις κάθε αυγή με άγρυπνα μάτια,

Δεν ξέρεις τι είναι αγάπη.

(στίχοι από το τραγούδι You don’t know what love is του Chet Baker που ακούγεται στην αρχή της παράστασης)

Η νέα παράσταση στο θέατρο Πόρτα σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου «Πόσο κοστίζει να ζεις» της Μαρτίνα Μάγιοκ, εκτός από το Πούλιτζερ, έχει κερδίσει δύο βραβεία Lucille Lortel Awards.

Πηγή: elculture.gr